Sinh thiết tuyến tiền liệt là một phương pháp y khoa quan trọng giúp chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt và các bất thường khác trong tuyến này. Với vai trò quan trọng trong sức khỏe nam giới, nhiều người thắc mắc sinh thiết tuyến tiền liệt mất bao lâu, quy trình thực hiện như thế nào, và những điều cần lưu ý sau khi thực hiện thủ thuật này. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
Sinh thiết tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt có hình dạng tương tự như quả óc chó, nằm phía dưới bàng quang và bao quanh một phần niệu đạo, chỉ có ở nam giới. Sinh thiết tuyến tiền liệt là kỹ thuật y khoa lấy mẫu mô từ tuyến tiền liệt để kiểm tra dưới kính hiển vi. Mục đích chính của phương pháp này là phát hiện ung thư hoặc các tế bào bất thường khác.
Quy trình sinh thiết được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tiết niệu hoặc sinh dục nam, sử dụng thiết bị chuyên dụng. Nếu phát hiện ung thư, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ và khả năng tiến triển của bệnh để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Tại sao cần sinh thiết tuyến tiền liệt?
Sinh thiết tuyến tiền liệt được chỉ định trong các trường hợp:
- Người bệnh có triệu chứng bất thường: Xuất hiện đau vùng bụng, tiểu khó, tiểu buốt, tiểu đêm nhiều lần, hoặc nước tiểu có màu đục và lẫn máu.
- Kết quả PSA cao bất thường: Xét nghiệm PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt) cho thấy giá trị cao hơn mức bình thường.
- Phát hiện khối u qua thăm khám: Bác sĩ phát hiện tuyến tiền liệt to, sưng hoặc có khối u trong quá trình khám trực tràng.
- Kết quả sinh thiết trước đó không rõ ràng: Các mẫu mô trước đây không đủ kết luận hoặc mức PSA vẫn cao sau lần sinh thiết trước.
Sinh thiết tuyến tiền liệt mất bao lâu?
Thời gian thực hiện sinh thiết tuyến tiền liệt thường kéo dài 20–30 phút, tùy thuộc vào kỹ thuật được áp dụng và tình trạng cụ thể của người bệnh. Một số phương pháp sinh thiết phổ biến bao gồm:
Phương pháp cắt ngang (Transrectal biopsy)
Đây là phương pháp phổ biến nhất. Bác sĩ sử dụng siêu âm qua trực tràng để hướng dẫn kim lấy mẫu. Quá trình này thường mất khoảng 20–30 phút.
Phương pháp tầng sinh môn (Transperineal biopsy)
Kim sinh thiết được đưa qua vùng da giữa trực tràng và bìu. Phương pháp này cần thêm thời gian để chuẩn bị và thường kéo dài khoảng 30 phút.
Phương pháp qua niệu đạo (Transurethral biopsy)
Bác sĩ đưa dụng cụ sinh thiết qua niệu đạo. Quá trình này có thể lâu hơn, đặc biệt nếu cần gây mê toàn thân, thường mất từ 30 phút đến 1 giờ.
Quy trình sinh thiết tuyến tiền liệt
Quy trình sinh thiết bao gồm các bước sau:
Chuẩn bị trước sinh thiết
- Bệnh nhân được bác sĩ giải thích chi tiết về quy trình và ký mẫu đồng ý thực hiện.
- Thông báo cho bác sĩ nếu có tiền sử dị ứng, rối loạn đông máu, hoặc đang dùng thuốc chống đông.
- Thực hiện các chỉ dẫn như dùng thuốc xổ hoặc nhịn ăn tùy thuộc vào phương pháp sinh thiết.
Thực hiện sinh thiết
- Người bệnh nằm ở tư thế phù hợp tùy vào phương pháp sinh thiết.
- Bác sĩ sử dụng gây tê cục bộ hoặc gây mê để giảm đau.
- Kim sinh thiết được đưa vào tuyến tiền liệt dưới sự hướng dẫn của siêu âm hoặc thiết bị chụp MRI. Bác sĩ thường lấy từ 10–12 mẫu mô từ các vị trí khác nhau trong tuyến.
Sau sinh thiết
Người bệnh có thể quay lại các hoạt động thường ngày nếu chỉ gây tê cục bộ. Với trường hợp gây mê toàn thân, bệnh nhân cần thời gian hồi phục và theo dõi tại bệnh viện trước khi về nhà.
Sinh thiết tuyến tiền liệt bao lâu có kết quả?
Kết quả sinh thiết tuyến tiền liệt thường có trong vòng 3–5 ngày làm việc. Nếu phát hiện ung thư, bác sĩ sẽ thông báo về điểm Gleason – chỉ số đánh giá mức độ và tốc độ phát triển của ung thư. Điểm số càng cao, nguy cơ lan rộng và tiến triển nhanh của ung thư càng lớn.
Rủi ro và tác dụng phụ của sinh thiết tuyến tiền liệt
Sinh thiết tuyến tiền liệt là một thủ thuật an toàn nhưng có thể gây ra một số rủi ro nhỏ, bao gồm:
- Chảy máu tại vị trí sinh thiết: Máu trong phân, nước tiểu, hoặc tinh dịch thường xuất hiện sau sinh thiết nhưng sẽ tự hết trong vài ngày.
- Khó tiểu: Một số bệnh nhân gặp khó khăn trong việc đi tiểu sau sinh thiết.
- Nhiễm trùng: Dù hiếm gặp, nhiễm trùng có thể xảy ra và cần điều trị bằng kháng sinh.
Người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ nếu gặp các triệu chứng bất thường như sốt cao, đau bụng dữ dội, hoặc chảy máu kéo dài.
Lưu ý sau khi sinh thiết tuyến tiền liệt
- Uống đủ nước và nghỉ ngơi sau sinh thiết để hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Tránh hoạt động mạnh, quan hệ tình dục, hoặc dùng chất kích thích trong vài ngày đầu sau thủ thuật.
- Tuân thủ lịch tái khám và hướng dẫn của bác sĩ.
Chi phí sinh thiết tuyến tiền liệt dao động từ 5–6 triệu đồng tùy thuộc vào cơ sở y tế và phương pháp áp dụng. Người bệnh nên liên hệ trực tiếp với bệnh viện để biết mức giá cụ thể.
Đọc thêm: Nang Tuyến Tiền Liệt Là Gì? Triệu Chứng, Nguyên Nhân Và Cách Phòng Ngừa
Kết luận
Sinh thiết tuyến tiền liệt là thủ thuật quan trọng trong chẩn đoán ung thư và các bệnh lý liên quan. Với thời gian thực hiện chỉ từ 20–30 phút, quy trình này mang lại thông tin chính xác giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị tối ưu.
Tiền liệt tuyến khuyên bạn nếu có các triệu chứng bất thường hoặc chỉ số PSA cao, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.
